Toán lớp 3 là một trong những giai đoạn quan trọng giúp học sinh củng cố và phát triển tư duy logic, khả năng tính toán và giải quyết vấn đề. Ở cấp học này, các em bắt đầu làm quen với nhiều dạng bài toán mới như nhân, chia, phân số, chu vi, diện tích, thời gian, tiền tệ. Việc ghi nhớ và hiểu rõ công thức Toán lớp 3 không chỉ giúp học sinh làm bài nhanh hơn mà còn là nền tảng vững chắc cho các lớp học cao hơn. Bài viết dưới đây sẽ tổng hợp đầy đủ các công thức Toán lớp 3 cần nhớ theo từng chủ đề, giúp học sinh dễ dàng học và áp dụng hiệu quả. Cùng Toan.vn tìm hiểu nhé!
Toán lớp 3 là một trong những giai đoạn quan trọng giúp học sinh củng cố tư duy logic.
Tổng hợp công thức Toán lớp 3 cơ bản nhất
Công thức cộng, trừ, nhân, chia
Ở lớp 3, học sinh cần nắm vững các phép tính cơ bản, bao gồm cộng, trừ, nhân, chia. Đây là nền tảng cho tất cả các dạng toán khác.
- Phép cộng: Khi cộng hai số tự nhiên, ta được tổng của chúng. Ví dụ: 25 + 36 = 61.
- Phép trừ: Khi lấy số bị trừ trừ đi số trừ, ta được hiệu. Ví dụ: 58 – 29 = 29.
- Phép nhân: Là phép cộng lặp lại nhiều lần cùng một số. Ví dụ: 4 × 3 = 12 (nghĩa là 4 + 4 + 4 = 12).
- Phép chia: Là phép tách một số thành các phần bằng nhau. Ví dụ: 12 : 3 = 4.
Bảng nhân và chia là kiến thức trọng tâm trong chương trình Toán lớp 3, vì vậy học sinh cần học thuộc bảng cửu chương từ 2 đến 9 để vận dụng nhanh trong bài toán thực tế.
Công thức toán lớp 3 về chu vi và diện tích
Chu vi hình học
Các hình cơ bản được học trong Toán lớp 3 gồm hình vuông, hình chữ nhật và hình tam giác.
- Chu vi hình vuông: C = 4 × cạnh.
Ví dụ: Hình vuông có cạnh 5 cm thì chu vi là 4 × 5 = 20 cm.
- Chu vi hình chữ nhật: C = (dài + rộng) × 2.
Ví dụ: Hình chữ nhật dài 8 cm, rộng 5 cm có chu vi (8 + 5) × 2 = 26 cm.
- Chu vi hình tam giác: C = tổng độ dài 3 cạnh.
Ví dụ: Hình tam giác có 3 cạnh lần lượt là 3 cm, 4 cm và 5 cm thì chu vi là 3 + 4 + 5 = 12 cm.
Diện tích hình học
Các công thức diện tích là một phần rất quan trọng trong công thức toán lớp 3, giúp học sinh tính phần không gian bên trong hình.
- Diện tích hình vuông: S = cạnh × cạnh.
Ví dụ: Hình vuông có cạnh 4 cm thì diện tích là 4 × 4 = 16 cm².
- Diện tích hình chữ nhật: S = dài × rộng.
Ví dụ: Hình chữ nhật dài 6 cm, rộng 3 cm thì diện tích là 6 × 3 = 18 cm².
Việc nắm chắc các công thức này sẽ giúp học sinh dễ dàng giải các bài toán về tính chu vi, diện tích trong chương trình Toán 3 và cả những năm học sau.
Công thức về thời gian trong Toán lớp 3
Đơn vị đo thời gian
Các em học sinh cần ghi nhớ mối quan hệ giữa các đơn vị thời gian cơ bản:
Cách tính thời gian
Để tính quãng thời gian giữa hai thời điểm, ta lấy thời điểm sau trừ đi thời điểm trước.
Ví dụ: Một người bắt đầu làm việc lúc 8 giờ và kết thúc lúc 11 giờ → thời gian làm việc là 11 – 8 = 3 giờ.
Ngoài ra, học sinh cần biết quy đổi các đơn vị thời gian, chẳng hạn: 2 giờ 15 phút = 2 × 60 + 15 = 135 phút.
Học sinh làm quen với nhiều phép tính như cộng, trừ, nhân, chia..
Công thức về đơn vị đo độ dài, khối lượng, diện tích
Đơn vị đo độ dài
- Các đơn vị đo độ dài: milimét (mm), xăngtimét (cm), đềximét (dm), mét (m), kilômét (km).
- Mối quan hệ giữa các đơn vị:
1 m = 10 dm = 100 cm = 1000 mm
1 km = 1000 m
Khi làm bài, học sinh cần đổi các đơn vị về cùng một loại trước khi tính toán để tránh sai sót.
Đơn vị đo khối lượng
- Các đơn vị đo khối lượng thường gặp: miligam (mg), gam (g), kilogam (kg), tấn (t).
- Mối quan hệ giữa các đơn vị:
1 kg = 1000 g
1 tấn = 1000 kg
Ví dụ: 2 kg = 2000 g. Việc thành thạo quy đổi giúp học sinh làm nhanh các bài toán so sánh và tính tổng khối lượng.
Đơn vị đo diện tích
- Các đơn vị đo diện tích: mm², cm², dm², m², ha (hecta).
- Mối quan hệ giữa các đơn vị:
1 m² = 100 dm² = 10 000 cm²
1 ha = 10 000 m²
Nhớ được các công thức chuyển đổi giúp học sinh xử lý tốt các bài toán về đo đạc trong thực tế như đo diện tích ruộng, sân, lớp học.
Công thức về tiền Việt Nam
Ở Toán lớp 3, học sinh được làm quen với các đơn vị tiền tệ Việt Nam.
- Các đơn vị tiền cơ bản: đồng, nghìn đồng, trăm nghìn đồng.
- Cách đổi đơn vị: 1 nghìn đồng = 1000 đồng; 1 trăm nghìn đồng = 100 nghìn đồng.
Ví dụ: 50 000 đồng = 50 nghìn đồng.
Khi giải các bài toán liên quan đến tiền, học sinh cần cẩn thận với đơn vị để tránh nhầm lẫn, đồng thời rèn luyện kỹ năng tính nhẩm và cộng trừ nhanh.
Công thức toán lớp 3 về phân số và số chia hết
Phân số
Học sinh lớp 3 bắt đầu làm quen với khái niệm phân số – một phần rất quan trọng trong Toán học.
- Phân số gồm tử số và mẫu số. Ví dụ: 3/4 có tử số là 3, mẫu số là 4.
- Hai phân số bằng nhau nếu tích chéo của chúng bằng nhau:
a/b = c/d khi a × d = b × c.
- Cộng hai phân số cùng mẫu: a/b + c/b = (a + c)/b.
- Trừ hai phân số cùng mẫu: a/b – c/b = (a – c)/b.
Số chia hết
- Số chia hết cho 2: là số có chữ số tận cùng là 0, 2, 4, 6, 8.
- Số chia hết cho 3: là số có tổng các chữ số chia hết cho 3.
- Số chia hết cho 5: là số có chữ số tận cùng là 0 hoặc 5.
Việc nhận biết nhanh các số chia hết giúp học sinh làm tốt các bài toán về chia và ước số, bội số trong chương trình Toán lớp 3.
Một số mẹo ghi nhớ công thức Toán lớp 3 hiệu quả
Để ghi nhớ nhanh các công thức toán lớp 3, học sinh nên áp dụng một số mẹo sau:
- Học theo nhóm chủ đề: Học sinh nên chia công thức theo từng mảng như hình học, đo lường, phân số để dễ hệ thống.
- Luyện tập qua ví dụ thực tế: Áp dụng công thức vào bài toán đời sống như tính chu vi bàn học, diện tích sân nhà để dễ hiểu hơn.
- Ghi nhớ bằng sơ đồ tư duy: Dùng sơ đồ hoặc bảng tổng hợp giúp dễ nhìn và nhớ lâu hơn.
- Ôn luyện thường xuyên: Việc lặp lại công thức nhiều lần giúp ghi nhớ sâu và vận dụng linh hoạt.
Học sinh đang học tập tại Toan.vn
Tổng kết
Việc nắm vững công thức Toán lớp 3 là bước khởi đầu quan trọng để học sinh hình thành tư duy toán học vững chắc, làm nền tảng cho chương trình Toán lớp 4 và 5. Khi hiểu rõ bản chất từng công thức và luyện tập đều đặn, các em không chỉ làm bài nhanh và chính xác mà còn biết cách áp dụng vào các tình huống thực tế. Hy vọng với bảng tổng hợp trên, học sinh lớp 3 sẽ có tài liệu học tập hữu ích, giúp việc học Toán trở nên dễ dàng và thú vị hơn mỗi ngày. Toan.vn chúc bạn thành công!
Xem thêm: Cách ghi nhớ công thức lượng giác nhanh
07-11-2025
