Toán thực tế ngày càng chiếm vai trò quan trọng trong đề thi vào lớp 10. Nhiều học sinh lo lắng không biết cách nhận diện và giải quyết bài toán thực tế sao cho hiệu quả. Trong bài viết này, thầy Trần Trinh – giáo viên chuyên Toán cấp 2 tại Toan.vn, sẽ chia sẻ những phương pháp giúp học sinh làm tốt bài Toán thực tế thi vào 10.
Toán thực tế thi vào 10 có gì đặc biệt?
Toán thực tế không phải là dạng toán mới, mà đã xuất hiện từ lâu trong các chương trình học trước đây. Tuy nhiên, theo chương trình Giáo dục phổ thông mới, dạng toán này được ưu tiên hơn, giảm bớt tính hàn lâm để tăng khả năng ứng dụng vào đời sống.
Các bài toán thực tế thi vào 10 có thể xuất hiện ở nhiều dạng khác nhau như:
- Toán về quãng đường, vận tốc, thời gian
- Toán tài chính: lãi suất, tiền gửi ngân hàng, chi phí sản xuất
- Toán hình học thực tế: tính toán diện tích, thể tích trong thực tế
- Toán liên quan đến đồ thị, bảng số liệu
Việc làm tốt dạng toán này giúp học sinh không chỉ đạt điểm cao mà còn rèn luyện tư duy logic, khả năng ứng dụng toán học vào thực tiễn.
Thầy Trần Trinh chia sẻ tại Hội thảo chinh phục môn Toán thi vào 10
>> Đề thi thử Toán vào 10 năm 2025 <<
Cách nhận diện bài toán thực tế trong đề thi
Để làm tốt bài toán thực tế, học sinh cần thành thạo ba mức độ quan trọng: nhận biết, thông hiểu và vận dụng. Trong đó, nhận biết là bước đầu tiên và quan trọng nhất.
Mẹo nhận diện bài toán thực tế:
- Đọc kỹ đề bài, chú ý các từ khóa như “quãng đường,” “chi phí,” “lãi suất,” “tiền gửi,” “hình học ứng dụng.”
- Quan sát xem bài toán có liên quan đến tình huống thực tế hay không.
- Nếu đề bài có số liệu từ thực tế, có thể đó là một bài toán ứng dụng.
Chỉ cần nắm rõ các dạng bài phổ biến, học sinh sẽ dễ dàng nhận diện bài toán thực tế khi làm bài.
Học sinh cần nắm chắc kỹ năng làm toán thực tế
>> Cách khắc phục lỗi sai thi Toán vào 10 <<
Phương pháp giải bài toán thực tế hiệu quả
Sau khi nhận diện được bài toán thực tế, học sinh cần áp dụng đúng phương pháp để giải quyết.
Bước 1: Xác định dữ kiện và yêu cầu bài toán
- Gạch chân các dữ kiện quan trọng.
- Xác định bài toán thuộc dạng nào (chuyển động, tài chính, hình học…).
Bước 2: Lập phương trình hoặc thiết lập cách giải
- Với toán tài chính, sử dụng công thức lãi suất.
- Với bài toán chuyển động, dùng công thức S = v × t.
- Với bài toán hình học thực tế, vẽ sơ đồ minh họa nếu cần.
Bước 3: Giải bài toán và trình bày chặt chẽ
- Tính toán cẩn thận, tránh sai sót.
- Trình bày từng bước logic, dễ hiểu.
Bước 4: Kiểm tra lại kết quả
- Xem lại đơn vị, điều kiện có phù hợp không.
- Kiểm tra xem có sai sót nào trong quá trình tính toán không.
Học sinh cần kiểm tra kỹ các bước giải Toán
Lưu ý quan trọng:
- Trình bày rõ ràng, tránh viết tắt hoặc viết thiếu đơn vị.
- Diễn giải bằng lời để tăng tính thuyết phục cho bài làm.
- Luyện tập thường xuyên để rèn khả năng phân tích và tư duy mô hình hóa toán học.
>> Chiến thuật làm bài thi Toán vào 10 <<
Luyện tập để nâng cao kỹ năng giải toán thực tế
Học sinh có thể cải thiện kỹ năng làm bài toán thực tế bằng cách:
- Làm nhiều bài tập thuộc các dạng khác nhau.
- Đọc lại các bài đã làm, tìm lỗi sai để rút kinh nghiệm.
- Tham khảo đề thi các năm trước để làm quen với cách ra đề.
- Tham gia thi thử để đánh giá năng lực và điều chỉnh phương pháp học tập.
Toán thực tế thi vào 10 không quá khó nếu học sinh biết cách nhận diện và vận dụng phương pháp giải phù hợp. Hãy luyện tập thường xuyên, nắm chắc các công thức và tư duy toán học, bạn sẽ tự tin chinh phục dạng toán này trong kỳ thi vào lớp 10. Học sinh lớp 9 đăng ký ngay để nhận tài liệu ôn tập và tham gia các buổi luyện thi hiệu quả!
26-08-2025
